Rządowy projekt budowy muzeum na Westerplatte wzbudził wiele kontrowersji. Zakłada on odebranie, bez żadnej rekompensaty, działki, która należy do Miasta Gdańska. Najlepszym rozwiązaniem byłoby wykupienie tych terenów przez rząd lub też współpraca z samorządem i stworzenie wspólnej inicjatywy. Niestety politycy PiS cały czas uważają swoje postępowanie za słuszne, tłumacząc, że “Westerplatte należy do Polski”. Takie tezy podważają ideę samorządności (zrzeczenia się kompetencji na rzecz mniejszych ośrodków lokalnych). Samorząd chroni jednak Konstytucja:
- rozdział VII, w szczególności art. 165.
Art. 165
1. Jednostki samorządu terytorialnego mają osobowość prawną. Przysługują im prawo własności i inne prawa majątkowe.
2. Samodzielność jednostek samorządu terytorialnego podlega ochronie sądowej.
- art. 15
Art. 15.
1. Ustrój terytorialny Rzeczypospolitej Polskiej zapewnia decentralizację władzy publicznej.
2. Zasadniczy podział terytorialny państwa uwzględniający więzi społeczne, gospodarcze lub kulturowe i zapewniający jednostkom terytorialnym zdolność wykonywania zadań publicznych określa ustawa.
Jak widać ustawa może być niekonstytucyjna, ale także pokazuje, że nie ma woli politycznej współpracy rządu z samorządem terytorialnym. Mówienie, że “Westerplatte należy do Polski” jako argument za jego zawłaszczeniem jest absurdalny – teren ten cały czas należy do terytorium Polski, tylko że nie jest on własnością Rządu. Poza tym obszar ten należy do przestrzeni publicznej – jest własnością samorządu terytorialnego.
Kolejnym argumentem jaki się pojawia, jest to, że teren ten jest “zaniedbany”. Nie jest to jednak żaden powód aby zabierać nienależną działkę. Słusznym rozwiązaniem byłaby współpraca rządu z samorządem i współfinansowanie potencjalnej inwestycji lub wykup tej działki.